12.12.2013 Ankara Bugün bir gazetedeki ‘’İşte Meclis’ten gizlenen Rifat Baba raporu’’ haberi ile ilgili olarak kamuoyunun doğru bilgilendirilmesi adına açıklama yapılması lüzumu doğmuştur.
1.
Öncelikle vurgulamak isterim ki; şahsım gümrük kapılarından bir kuruş
maddi kazanç elde etmemiştir. Şahsımın gümrük kapılarından bir kazancı
olduğu algısı oluşturulmaya çalışılan haberle ilgili olarak hukuki haklarımı da
kullanacağım.
2.
Ülkemizin gümrük
kapıları Yap-İşlet-Devret modeli çerçevesinde Gümrük ve Turizm İşletmeleri
Ticaret A.Ş. (GTİ) tarafından modernize edilmektedir. GTİ, TOBB başta olmak
üzere Türkiye çapındaki 137 Oda ve Borsanın ortaklığı ile kurulmuştur.
3.
Bugüne kadar Habur, Cilvegözü, Kapıkule, Hamzabeyli, Sarp
ve Nusaybin Gümrük Kapılarının modernizasyonu tamamlanmıştır. Dilucu, Esendere,
Çıldır/Aktaş ve Kapıköy Gümrük Kapıları ile Halkalı Gümrük Müdürlüğü’ndeki
çalışmalar devam etmektedir.
4. Modernizasyonu tamamlanan 6 kapı için
yaklaşık 300 milyon TL’lik yatırım yapılmıştır. Yatırımı devam eden 5 kapının
ise yaklaşık 450 milyon TL’ye mal olacağı hesaplanmıştır. Böylece devletin
kasasından tek kuruş çıkmadan yaklaşık 750 milyon TL’lik yatırım yapılmış
olacaktır.
5.
Buna ilave olarak devlete bugüne kadar ödenen vergi tutarı yaklaşık 250
milyon TL’ye ulaşmıştır. Böylece kamunun kazancı 1 milyar TL.’ye ulaşmıştır.
İddia edildiği şekilde kamu zarara uğramamıştır.
6.
Haberdeki
bilgiler kamuoyunu yanıltıcı şekilde eksik bırakılmıştır. Şöyle ki; sözleşmelerde yer alan yatırım maliyetleri
başlangıçtaki tahmini maliyetlerdir. Sonradan kamu tarafından ihtiyaç duyulan
yatırımlarla birlikte gerçekleşen maliyetler bunun çok üzerine çıkmaktadır.
Mesela Habur Gümrük Kapısı’nın tahmini maliyeti 17,9 milyon TL olarak
hesaplanmış, ancak ilave yatırımlarla birlikte 50 milyon TL’yi aşmıştır. Cilvegözü
Gümrük Kapısı ise 11.5 milyon TL hesaplanmışken, 30 milyon TL’ye ulaşmıştır.
7.
Gümrük kapılarındaki karlılık rakamları diye belirtilen tutarlar,
işletmenin gelir rakamlarıdır. Hiçbir ticari işletmede gelirin tamamı kar değildir.
Bu kapılarda da ciddi işletme maliyetleri bulunmaktadır.
8.
Haberde, gümrük kapılarından gelir elde edildiği gibi zarar da edildiği
göz ardı edilmiştir. Nusaybin Gümrük Kapısı yaklaşık 30 milyon TL’lik yatırım
ile 2011 yılında modernize edilmiş, ancak Suriye’de yaşanan karışıklıklar
nedeniyle işletmeye açılamamıştır. Aynı
şekilde Cilvegözü Gümrük Kapısı da yaklaşık olarak 2 yıldır işletilememektedir.
Buradaki tüm giderler ve hizmetler GTİ tarafından karşılanmaya devam
etmektedir.
-GÜMRÜK VE TİCARET BAKANLIĞI’NDAN
"İŞTE MECLİSTEN GİZLENEN RİFAT BABA RAPORU" HABERİNE AÇIKLAMA
Gümrük ve
Ticaret Bakanlığı, kara gümrük kapılarının, "kamu-özel sektör işbirliğinin
en güzel örneklerinden" birini oluşturan, Yap-İşlet-Devret (YİD)
modeliyle, bütçeden bir kuruş bile harcanmaksızın yenilendiğini bildirdi.
Bakanlık,
bugün bir gazetede yer alan "İşte Meclisten Gizlenen Rifat Baba
Raporu" başlıklı haberle ilgili, kamuoyunu doğru bilgilendirmek amacıyla
yazılı açıklama yaptı.
Gümrük
kapılarını yenilemek üzere uyguladıkları YİD modelinin, 3996 sayılı Bazı
Yatırım ve Hizmetlerin Yap-İşlet-Devret Modeli Çerçevesinde Yaptırılması
Hakkında Kanun ve bu kanunun uygulama usul ve esaslarına ilişkin kararda
düzenlendiği belirtilen açıklamada, bunun özel bir finansman modeli olduğu
ifade edildi.
Söz konusu
modelin bütçe dışı alternatif finansman imkanı sağlaması, kısa sürede sağlıklı
bir altyapıya kavuşturması, hizmet için gereken fiziki yapının yanı sıra her
türlü teknoloji imkanıyla donatılması, iş akışlarının doğru kurgulanması, bu
kurguya uygun yapılanma ile sınır geçişlerinin kolaylaştırılması, hizmet alan
ve hizmet sunanların genellikle yerleşim yerinden uzak olan bu noktalarda
ihtiyaçlarının karşılanması, diğer ülkelere iyi uygulama örneği teşkil etmesi,
yasal prosedürlerin tamamlanması sonrasında ortak kapı modelinin hayata
geçirilebilir olması gibi gerekçelerle tercih edildiği aktarılan açıklamada,
şunlar kaydedildi:
"Kara
gümrük kapılarımız, kamu-özel sektör işbirliğinin en güzel örneklerinden birini
oluşturan, YİD modeliyle bütçeden bir kuruş bile harcanmaksızın
yenilenmektedir. 2012 yılında YİD modeli kapsamında modernize edilen gümrük
kapılarımız, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (UNECE) ve Avrupa
Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT) tarafından yayımlanan Sınır Geçiş
Noktalarındaki En İyi Uygulamalar El Kitabında, iyi uygulama örnekleri arasında
gösterilmiştir.
Bakanlığımız
2014 yılı yatırım bütçesi toplamı 124 milyon 750 bin liradır. Bu güne kadar
Bakanlığımızca YİD modeli ile modernize edilen 8 gümrük kapımızın toplam
yatırım tutarı 265 milyon liradır. 2012 yılında 4 gümrük kapımız ile 1 lojistik
merkezimiz için 249 milyon lira yatırımın öngörüldüğü dikkate alındığında genel
bütçe imkanları ile bu yatırımları gerçekleştirmenin zorluğu ortadadır."
- "Tüm gümrük kapılarımızın
yönetim, denetim ve sorumluluğu Bakanlığımıza aittir"
Türkiye
Odalar ve Borsalar Birliğine (TOBB) yapılan görevlendirmelerin, Yüksek Planlama
Kurulu tarafından verilen yetkilere dayanılarak gerçekleştirildiği belirtilen
açıklamada, tüm gümrük kapılarının yönetim, denetim ve sorumluluğunun Bakanlığa
ait olduğu ifade edildi.
TOBB'a bağlı
bir kurum olan Gümrük ve Turizm İşletmeleri'nin (GTİ), sadece sosyal alan
olarak nitelendirilecek işletmeleri çalıştırdığı aktarılan açıklamada, şu
ifadelere yer verildi:
"Söz
konusu işletmelerin de Bakanlığımıza yakışır şekilde çalıştırılması amacıyla
sürekli bir denetim uygulanmaktadır. Bu işletmelerde görev yapan tüm personelin
maaşı da GTİ tarafından karşılanmaktadır. Habere konu edilen Habur Gümrük
Kapısının tahmini yatırım maliyeti 17 milyon 900 bin lira olarak, işin uygulama
sözleşmesinde yer almış ancak işin gerçekleşen maliyeti yaklaşık 52 milyon 500
bin lirayı bulmuştur.
Değişkenlik
nedenlerinin ekonomik konjonktürün yanında, ülke güvenliği, dış politika
argümanları Bakanlığımız görev alanında belirleyici unsurlar olup bunlarında
maliyet ve gelir kalemleri üzerindeki etkileri ani ve büyük ölçekli olabileceği
ve bunların önceden öngörülmesinin çok zor olduğu göz önünde bulundurulmalıdır.
Kaldı ki
işletici kuruluşta bu görevlendirmelerde risk almaktadır. Örneğin TOBB
tarafından 31 milyon lira harcanarak modernize edilen Nusaybin Gümrük Kapısı,
Suriye'deki olaylar nedeniyle işletmeye açılamamış iç gümrük olarak hizmet
vermesi yoluna gidilmiştir.
Haberde
ifade edildiği gibi devlet milyonlarca zarara uğratılmamıştır. Aksine devletin
cebinden beş kuruş para harcamadan gümrük kapılarımız modernize edilmiştir. Tüm
dünyanın örnek gösterdiği bu uygulamayı devletin zarara uğradığı şeklinde
yansıtmak en basit ifadeyle haksızlıktır."