03.02.2016 Ankara Türkiye-İran eTIR Pilot Proje tanıtım töreninde konuşan TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, "2016 için İran ile ortaya koyduğumuz 30 milyar dolarlık dış ticaret hedefi için atılan bu adım önemli olacak” diye konuştu.
Türkiye-İran eTIR Pilot Proje tanıtım töreni, TOBB Başkanı M. Rifat
Hisarcıkıloğlu, Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci ve İran İslam
Cumhuriyeti Büyükelçi Alireza Bikdeli'nin de katılımıyla Bakanlık’ta
gerçekleştirildi.
##1064##
Törende konuşan Hisarcıklıoğlu, "istişare sünnettir" öğüdünün
her zaman pusulaları olduğunu dile getirerek, el ele, gönül gönüle, uyum içinde
çalışarak ekonomide büyük bir sıçramayı gerçekleştirdiklerini, ancak daha
gidecek, yürüyecek çok yolları olduğunu söyledi.
Türkiye'nin "500 milyar dolar ihracat yapacağız" diyerek
büyük bir hedef koyduğunu anlatan Hisarcıklıoğlu, bunu sağlamak için hem sanayi
hem de lojistik kapasitenin artırılması gerektiğini kaydetti.
-30 milyar dolarlık hedef
Hisarcıklıoğlu, İran ile ticareti artırmak için atılan en önemli adım
olan eTIR Projesi'ni birlikte tanıtacaklarını belirterek, "2016 için büyük
hedef koyduk, İran ile 30 milyar dolarlık bir dış ticaret hedefi. Bu hedef için
bu atılan adım önemli olacak" dedi.
Türkiye'nin, dünyanın en önemli pazarlarının merkezinde olduğuna işaret
eden Hisarcıklıoğlu, karar alıcıların 20. yüzyılın başından itibaren
jeopolitikten yararlandığını ifade etti.
Türkiye’nin jeopolitik avantajını istenilen ölçüde zenginliğe dönüştürülemediğini
anlatan Hisarcıklıoğlu, şöyle konuştu:
"Son yıllarda Türkiye’nin konumunu fırsata çevirme noktasında
önemli mesafeler kaydettik. İhracatımızın yaklaşık yüzde 40’ını karayoluyla
gerçekleştiriyoruz. Uzun yıllardır sınır kapılarımızı ihmal etmiştik. İhracat
yapan müteşebbisimizin kamyonları kilometrelerce kuyruk oluşturuyordu.
Hükümetimizin olumlu yaklaşımı ve onayıyla dünyada bir ilki gerçekleştirdik.
Kara gümrük kapılarını yap-işlet-devret modeliyle modernize etmeye başladık.
Bunu yaparken devlete tek kuruş maliyet yüklemedik. Tersine daha etkin ve
hacimli çalışan kapılar sayesinde devletin vergi gelirleri katlanarak
arttı."
Hisarcıklıoğlu, 7 gümrük kapısının modernizasyonunu tamamladıklarını ve
açtıklarını bildirerek, Gürcistan’a açılan Çıldır-Aktaş, Nahcıvan’a açılan
Dilucu ve İran’a açılan Esendere gümrük kapılanı inşa ettiklerini, Türkiye’nin
en büyük gümrükleme merkezi olan hem İstanbul için hem de ihracatçılar için
çileye dönüşen İstanbul Halkalı Gümrüğü’nün modernizasyonunu bitirdiklerini
söyledi.
Kilometrelerce uzanan tır kuyruğu görüntülerine son vermek ve tır
şoförlerin çilesini bitirmek için Kapıkule Tır Parkının temelini attıklarını
kaydeden Hisarcıklıoğlu, "Özel sektör olarak taşın altına elimizi koyduk.
Modernize ettiğimiz kapılarda bekleme süreleri yarı yarıya azaldı. Geçiş işlemi
4 katına çıktı. Bakanlığımızın yaptığı bir çalışmaya göre, bu sayede,
ihracatçımızın yıllık taşıma maliyeti 400 milyon lira azalmış oldu. Yani her
sene ülkemiz sanayicisinin, tüccarının, müteşebbisinin 400 milyon lira daha
fazla kazanmasını sağladık" değerlendirmesinde bulundu.
- "Proje, BM tarafından
dünya çapında en iyi örnek seçildi"
Kamu ve özel sektör ortaklığıyla hayata geçirilen bu uygulamanın
dünyada da büyük beğeni topladığını belirten Hisarcıklıoğlu, Birleşmiş
Milletler tarafından dünya çapında en iyi örnek olarak seçildiğini, çevre
coğrafyadaki ülkelere de bu modelimizi ihraç etmek için çalıştıklarını söyledi.
Hisarcıklıoğlu, uluslararası taşımacılığın ülkenin uluslararası alanda
rekabet gücü en yüksek sektörlerinden olduğunu dile getirerek, Türkiye'nin
turizmden sonra ikinci büyük hizmet ihracatını taşımacılık sektöründe
yaptığını, bu sektörün performansının diğer sektörleri doğrudan etkilediğini
bildirdi.
Taşımacılık sektörünün stratejik bir sektör olduğuna dikkati çeken
Hisarcıklıoğlu, uluslararası taşımacılık sisteminin kalbi sayılan tır
sisteminin TOBB tarafından yürütüldüğünü anımsattı.
Tır karnesi kullanımıyla 50 yıldır nakliyecilerin sınır kapılarında
beklemeden taşıma yaptıklarını anlatan Hisarcıklıoğlu, bu kullanımlardan doğan
yıllık 35 milyar avro kefalet riskinin birlik tarafından üstlenildiğini
kaydetti.
Türkiye'nin tır sisteminin bilgisayarlaştırılması konusunda Birleşmiş
Milletler tarafından yürütülen eTIR Projesi paydaşlarından biri olmayı talep
ettiğini dile getiren Hisarcıklıoğlu, Türkiye'de kağıt ortamında yürütülen tır
sisteminin İran özelinde elektronik ortama taşıyarak özellikle bölgede rol
model olacağını belirtti.
İran başlattığımız eTIR Projesi'nin dünyada bir ilk olduğunu vurgulayan
Hisarcıklıoğlu, projenin diğer ülkelere yayılması için öncülük yaptıklarını
bildirdi.
Hisarcıklıoğlu, eTIR Projesi ile işlemlerin artık daha kolay
yapılacağını, taşımacılık maliyetlerinin düşeceğini, şeffaflığın geleceğini,
işlemlerin daha etkin ve verimli yapılabileceğini anlatarak, "Hem ticaret
yapan daha fazla kazanacak hem de ülkelerimiz daha fazla kazanacak" dedi.
-Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent
Tüfenkci
Gümrük ve Ticaret Bakanı Bülent Tüfenkci, eTIR Projesi'nin 64. Hükümet
programında acil eylem planı kapsamında hayata geçirilecek projeler arasında
yer aldığını belirterek, "Uygulamaya koyduğumuz eTIR Projeleri ile ulusal
gümrük sistemleri ve diğer paydaşlar arasında güvenli veri değişimini sağlamayı
ve eşyanın ülkeler arası düzenli ve güvenli aktarımını mümkün kılmayı
amaçlıyoruz" dedi.
Türkiye'nin 2012 yılında katıldığı ve 34 ülkede uygulanan Ortak Transit
karar alıcı komitelerinin dönem başkanı olduğunu hatırlatan Tüfenkci, şöyle
devam etti:
"Ülkemizin dönem başkanlığında önce Makedonya’nın katılım
işlemlerini tamamladık ki, 1 Temmuz 2015'de dahil oldular. Şimdi de
Sırbistan'ın işlemlerini tamamlıyoruz. Böylelikle 2016 yılı şubat ayında
sisteme katılabilecekler. Bu iki katılım ülkemiz için önemliydi. Çünkü bu
sayede Türkiye-Avrupa arası taşımacılarda 'coğrafi boşluk' otomasyon
ortamındaki taşımacılık açısından kapanmış olacak. Bakanlığımızın, ulusal kefil
kuruluşumuz olma vazifesini de yürüten TOBB ile birlikte, Afganistan'a
verdiğimiz destekle Afganistan da bu sistemi 2013 yılında yeniden uygulamaya
başlamıştır. Pakistan'ın da TIR Sistemi'ne 2016 yılı ocak ayı içinde katılım
sağlaması, bu çabalarımızın sonucudur. Tır sisteminin amacı karayoluyla
yapılacak nakliyatta araçlara özel bir belge olan TIR Karnesi verilmesi ve bu
karneye sahip araçlar ile bu sözleşmeye taraf ülkeler arasında yapılacak
transit taşımacılıkta ilave teminat aranmasıdır. TIR Sistemi, standart belge ve
kontroller yoluyla sınır geçişlerini kolaylaştırmakta, formalitelerin azaltılmasıyla
taşıma maliyetlerini düşürmekte ve nihai halde ticaret ve taşımacılık
işlemlerini hızlandırmaktadır."
Tüfenkci, söz konusu sözleşmeye katılmakla Avrupa'ya yönelik
taşımalarda nakliyecilere yeni bir yol açtıklarını vurgulayarak, "Tamamen
nakliyecilerimiz ve dolayısıyla ihracatçılarımızın hizmetinde olan mevcut iki
sistem; Ortak Transit ve TIR Sistemi, birbirini tamamlayacak şekilde
işlemektedir. Her ikisinin de başarısını ve etkin olarak kullanımını
destekliyoruz. Ülke olarak yıllık basılan yaklaşık 2 milyon TIR Karnesi'nin
ortalama yüzde 25'ini kullanmaktayız. Bu sayıyla sistemin en büyük uygulayıcısı
konumunda bulunmaktayız. Türkiye'de bin 500'ün üzerinde nakliye firmamız ve 60
binden fazla araç filomuz TIR rejimi altında taşıma yapmaktadır. Bu sebeple,
TIR Sistemi'nin coğrafi genişlemesine ve işlemlerin elektronik ortama
aktarılmasına özel önem atfetmekte ve bu doğrultuda faaliyetlerimizi hızlı bir
biçimde sürdürmekteyiz" değerlendirmesinde bulundu.
- "Eşyanın ülkelerarası
güvenli aktarımını mümkün kılmayı amaçlıyoruz"
eTIR Projesi'nin 64'üncü Hükümet programında acil eylem planında hayata
geçirilecek projeler arasında yer aldığını anlatan Tüfenkci, "eTIR
Sistemi'nin dünya çapında düzgün bir şekilde başlamasına ve tam otomasyona
geçilmesine Türkiye öncülük etmiş olacak. Uygulamaya koyduğumuz eTIR Projeleri
ile ulusal gümrük sistemleri ve diğer paydaşlar arasında güvenli veri
değişimini sağlamayı ve eşyanın ülkelerarası düzenli ve güvenli aktarımını
mümkün kılmayı amaçlıyoruz. Aynı zamanda, TIR işlemlerinin etkinliğinin ve
güvenliğinin artırılmasını, teminat sisteminin anlık takibinin yapılabilmesin
ve usulsüz uygulamaların elektronik veri değişimiyle en aza indirgenmesini
hedeflemekteyiz" diye konuştu.
Tüfenkci, Birleşmiş Milletler Avrupa Ekonomik Komisyonu (BMAEK) ile
Uluslararası Karayolu Taşımacılığı Birliği'nin (IRU) ortaklığında geliştirilen
projeyi, Türkiye ve İran'ın uyguladığını ifade ederek, şunları kaydetti:
"Pilot projelerden elde edilen sonuçlar sayesinde sistemde varsa
aksaklıklar tespit edilecek ve gerekli düzenlemeler yapılacaktır. eTIR Pilot
Projemizin İşleyiş Kuralları Belgesi 26 Ekim 2015 itibarıyla yürürlüğe girmiş,
5 Kasım 2015'te ön testler gerçekleştirilmiştir. Bu testlerin başarısı üzerine
de pilot proje, ilk pilot sevkiyatlar ile Türkiye'den İran'a karşılıklı olarak
27 ve 28 Kasım 2015 tarihlerinde başlatılmıştır. İzmir-Tahran arası gidiş
sevkiyatlarının başarıyla tamamlanması üzerine, dönüş sevkiyatlarının da proje
kapsamında yapılması idarelerimizce uygun bulunmuş ve bu sevkiyatlar da
başarıyla gerçekleştirilmiştir. İran ve Türk TIR'ları, elektronik teminat
kullanma suretiyle, tüm işlem ve bilgi aktarımını elektronik ortamda
yapmışlardır. Tüm proje ortakları, tüm işlemleri anlık olarak elektronik
ortamda takip edebilmişlerdir."