21.11.2019 İstanbul Türkiye-Kırgızistan İş Forumu’nda konuşan Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ve Türk Ticaret ve Sanayi Odası Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, iki kardeş ülke arasında ticarette engel olmaması gerektiğine işaret ederken, iş dünyası olarak karşılıklı ticaret hacmini büyütmek istediklerini vurguladı.
Türkiye-Kırgızistan İş Forumu; TOBB ve Türk TSO Başkanı M. Rifat
Hisarcıklıoğlu, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay, Kırgızistan Başbakan
Yardımcısı Kubatbek Boronov, Dış Ekonomik İlişikler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail
Olpak ve Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle’nin
katılımlarıyla, Conrad İstanbul Bosphorus Oteli’nde gerçekleştirildi.
Türkiye Kırgız Cumhuriyeti 9. Dönem Karma Ekonomik Komisyon Toplantısı
vesilesiyle düzenlenen İş Forumu’nda; açılış konuşmalarının ardından, işbirliği
fırsatlarına ilişkin sunumlar ile Türk ve Kırgız işadamları arasında ikili iş
görüşmeleri gerçekleştirildi.
Hisarcıklıoğlu, iş forumunun açılışında yaptığı konuşmada, daha güçlü
ve rekabetçi bir ekonomi olmak için; girişimciliğin özendirmesi ve
desteklenmesi gerektiğini bildirdi. Ticaret yapmanın kolaylaştırılması
gerektiğinin altını çizen Hisarcıklıoğlu, 40 yıl önce 3 milyar dolar ihracatı
olan Türkiye’nin bugün Çin ile İtalya arasında bir sanayi devi olduğuna işaret
etti. Hisarcıklıoğlu, bilgi ve tecrübelerini Kırgızistanlı kardeşleriyle
paylaşmaya hazır olduklarının mesajını verdi.
-Türk iş dünyalarının güç
birliği
Toplantıda hem Türkiye iş dünyasının çatı örgütü olan TOBB’un, hem de
1,1 trilyon dolarlık bir ekonomik büyüklüğe sahip Türk dünyasını bir araya
getiren Türk TSO’nun Başkanı olarak konuştuğunu hatırlatan Hisarcıklıoğlu, “Kırgızistan’ın
da kurucu olarak yer aldığı Türk TSO’nı, 6 devlet, ama tek millet vizyonuyla
kurduk. Kırgızistan ve Türkiye ile birlikte, Azerbaycan, Kazakistan,
Özbekistan, ve Türkmenistan, iş dünyaları güç birliği yaptı. Kırgızistan’la ortak
kültürümüzün harcıyla ördüğümüz bağlarımız, geçmişte olduğu gibi, gelecekte de,
bizi ayrılmaz dostlar kılmaya devam edecektir” dedi.
- Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay ise konuşmasında,
"Kırgızistan ile ticaretimiz 2018 yılında 424 milyon dolar olmuştur. 2019
yılının 9 ayında ise ticaretimiz 326 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir."
dedi.
Türkiye ve Kırgızistan'ın tarihi, sevinçleri ve hüzünleri iç
içe geçmiş iki devlet olduğunu kaydeden Oktay, Kırgızistan Cumhurbaşkanı
Sooronbay Ceenbekov'un geçen sene nisan ayında Türkiye'ye yaptığı ziyaretin iki
ülke arasında önemli bir kilometre taşı olduğunu söyledi.
Küresel ekonomide son dönemde yaşanan gelişmelere
bakıldığında, dünya ekonomisinin büyüme oranlarının aşağı yönlü revize
edilmesine ve korumacı ekonomi politikalarının yaygınlaşmasına neden olduğunu
belirten Oktay, "Türkiye ise yatırım fırsatlarıyla yatırımcılar ve iş insanları
için bulunduğu coğrafyada güvenli bir liman olma özelliğini koruyor. Büyüme
oranları ise tam aksine, yukarı yönlü revize edilmektedir. Kaptanın hüneri
dalgalı denizde belli olur. Biz de dünyadaki bu dalgalı dönemde, ekonomimizden
ve ortak değerlerimizden aldığımız güçle, ikili ticari ilişkilerimizi daha
ileri bir seviyeye taşımak istiyoruz. Bunda da kararlıyız." diye konuştu.
- Kırgızistan
Başbakan Birinci Yardımcısı Kubatbek Boronov
Kırgızistan Başbakan Birinci Yardımcısı Kubatbek Boronov ise,
"Türk iş insanları tarafından bize iletilen teklifler, bizler için de
faydalı gözüküyor. İleride yapacağımız işlerde de faydalı olacaktır."
dedi.
TOBB, TİM ve DEİK iş birliğiyle gerçekleştirilen
"Türk-Kırgız İş Forumu" na katılan Boronov, günümüzde Kırgızistan ile
Türkiye'nin siyasi iş birliğinin en yüksek seviyede olduğunu belirtti.
Boronov, Türkiye'nin, Kırgızistan'ın sadece en önemli ticari
ortağı değil, aynı zamanda kardeş bir ülke ve stratejik olarak da ortak
olduğunu ifade ederek, "2018 yılının başında Kırgızistan Cumhurbaşkanı'nın
Türkiye'ye ziyareti sonrası, Türkiye Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Erdoğan
Kırgızistan'a resmi iş ziyareti gerçekleştirdi. Kırgızistan ile Türkiye
arasında birbirine güven temelinde özel ilişki oluşturuldu. Türk-Kırgız ticari,
ekonomik ilişkileri hızlı bir şekilde gelişiyor. Türkiye, Kırgızistan için en öncelikli
devletlerden biridir." dedi.
-TİM Başkanı Gülle
Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) Başkanı İsmail Gülle ise
dost ve kardeş ülkelerden olan Kırgızistan ile karşılıklı ticaretin başta ikili
ilişkilerin geleceği konusunda bugün oluşturulan ekosistem ile kritik neticeler
alınacağına yürekten inandığını söyledi. Gülle, Avrasya Ekonomik Topluluğu üyesi olması dolayısı ile
Çin, Rusya ve bölge ülkelerinin Kırgızistan’da ticari yoğunluğu olsa da
Türkiye’nin Kırgızistan’ın ithalatında dördüncü sırada olduğuna dikkati çekti.
-DEİK Başkanı Olpak
Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Nail Olpak da
Türkiye’nin 1991 yılında Kırgızistan Cumhuriyeti’nin bağımsızlığını ilk tanıyan
ülke olduğunu anımsatarak, aynı yıl DEİK Türkiye-Kırgızistan İş Konseyi’nin
kurulmasının da ayrıca önemli olduğunu söyledi. İş dünyalarının genel olarak bürokrasiden şikayet ettiğini
aktaran Olpak, “Navlun ücretinin yüksek olması firmalarımızın dile getirdiği
konulardan birisi. Kırgızistan Stratejik Yatırım Planı çerçevesinde hayata
geçirilecek alt yapı projelerinde, Türk firmalarına pozitif ayrımcılık
yapılmasını bekliyoruz.” dedi.
-İşbirliği anlaşmalarına imza
atıldı
İş Forumu’nun sonunda düzenlenen Özel Sektör Anlaşma İmza Töreni’nde özel
sektör firmaları ve kurumları arasında 7 adet Mutabakat Zaptı imzalandı.
İmzalanan anlaşmalar şöyle: Kırgız Cumhuriyeti Yatırım Teşvik ve Koruma Ajansı
ile Mir Teknoloji Holding A.Ş. Arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı, Kırgız
Cumhuriyeti Yatırım Teşvik ve Koruma Ajansı ile Çiftay İnşaat Taahhüt ve
Ticaret A.Ş Arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı, Türkiye Odalar ve
Borsalar Birliği (TOBB) ile Kırgız Cumhuriyeti Yatırım Teşvik ve Koruma Ajansı
Arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı, Türkiye Odalar ve Borsalar
Birliği (TOBB) ile Küçük Ölçekli Hidroelektrik Santralleri Birliği Arasında
İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı, Ekonomik İşbirliği Teşkilatı Ticaret ve
Sanayi Odası ile Kırgız Cumhuriyeti Yatırım Teşvik ve Koruma Ajansı Arasında
İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı, İstanbul Tahkim Merkezi ile Kırgız
Cumhuriyeti Ticaret ve Sanayi Odası /Uluslararası Tahkim Mahkemesi ile İstanbul
Tahkim Merkezi Arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı, “Kırgız
Cumhuriyeti Avrasya İş Kulübü” ve Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu / Kamu-Özel
Ortaklığı Komitesi Arasında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı.