08.05.2024 Ankara TOBB’da düzenlenen Türkiye – Azerbaycan İş Forumu’nda iki ülke arasındaki ticareti artırmak için neler yapılabileceği masaya yatırıldı. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı Ali Esedov ve TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu ikili ekonomik ilişkileri güçlendirmek için kararlılık mesajı verdiler.
Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) ile DEİK işbirliğinde düzenlenen Türkiye –
Azerbaycan İş Forumu Ankara’da TOBB İkiz Kuleler’de gerçekleştirildi. TOBB
Başkanı Hisarcıklıoğlu’nun ev sahipliğindeki toplantıya Cumhurbaşkanı
Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Azerbaycan Cumhuriyeti Başbakanı Ali Esedov, DEİK
Başkan Yardımcısı Erdal Eren, AZPROMO Başkanı Yusif Abdullayev, KOBİA Yönetim
Kurulu Başkanı Orxan Mammadov ve iş insanları katıldı.
TOBB Başkanı M. Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye-Azerbaycan İş
Forumu’nda yaptığı konuşmada, “Karabağ’ın azatlık zaferiyle Kafkaslar'da
kanayan bir yara kapanmış, bölgede kalıcı barış ve huzur için büyük bir fırsat
doğmuştur. Azerbaycanlı kardeşlerimizle birlikte bölgenin gelişmesi, bölgede
huzurun kökleşmesi için üzerimize düşenleri yapmaya hazırız” dedi.
TOBB Başkanı Hisarcıklıoğlu, Azerbaycan ekonomisinin hızla
geliştiğine vurgu yaparak, cazip iş ve yatırım imkânları sunulduğunu dile
getirdi. Hisarcıklıoğlu, Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev’in belirlediği
inkişaf konsepti ve politikalar sonucunda Bakü’nün dünyanın en güzel
başkentlerinden biri haline geldiğini vurgulayarak, “Azerbaycan bölgenin
ticaret ve kültür merkezine, turizm mekânına dönüştü. Türk dünyası olarak
Azerbaycan’ın gösterdiği bu çarpıcı ilerlemeden gurur duyuyoruz. Şimdi sıra
Karabağ’da. Karabağ’ın azatlık zaferiyle Kafkaslar'da kanayan bir yara
kapanmış, bölgede kalıcı barış ve huzur için büyük bir fırsat doğmuştur.
Azerbaycanlı kardeşlerimizle birlikte bölgenin gelişmesi, bölgede huzurun
kökleşmesi için üzerimize düşenleri yapmaya hazırız” diye konuştu.
-“Zengezur Koridoru,
bölgemiz ticaretinin gelişmesine büyük katkılar sağlayacaktır”
Karabağ’ı tarım, turizm, gıda, sanayi ve bilişim için bir
çekim merkezi haline getirmeleri gerektiğini ifade eden Hisarcıklıoğlu,
“Karabağ’ın kalkınmasını sağlayacak projelerin biz iş insanlarıyla
paylaşılmasını çok önemsiyorum. Bu kapsamda Nahçıvan’la Bakü’yü birbirine
bağlayacak Zengezur Koridoru, bölgemiz ticaretinin gelişmesine büyük katılar
sağlayacaktır. Bu projenin hayata geçirilmesiyle doğudan batıya herkesin
istifade edebileceği yeni bir orta koridor açılacaktır” açıklamasında bulundu.
-“Yatırımcıları ülkelerimize çekmek için uluslararası
standartta bir ‘tahkim’ imkânı sağlayalım"
Türk dünyasının 1,5 trilyon dolarlık ekonomik büyüklüğe, 1
trilyon dolara yaklaşan dış ticaret hacmine ve 185 milyonluk nüfusa sahip
olduğuna dikkati çeken Hisarcıklıoğlu, var olan potansiyel gücü harekete
geçirmek için iktisadi entegrasyonu artırmaları gerektiğini aktardı.
Hisarcıklıoğlu, iktisadi entegrasyonu arttırmanın daha fazla ticaretle mümkün
olacağını belirterek, “Son yıllarda karşılıklı ticaret hacmimiz artıyor. 15
milyar dolar hedefine doğru ilerliyor. Ancak, daha hızlı davranmalıyız.
Ticaretimizin kapsamını genişletmeliyiz. Bu konuda gidilecek ciddi bir mesafe
var. Bildiğiniz gibi ülkelerimiz arasındaki Tercihli Ticaret Anlaşması, 1 Mart
2021'de yürürlüğe girdi. İlk aşamada anlaşmanın kapsamını genişletmemiz lazım.
Daha sonra da serbest ticaret anlaşmasını hedeflemeliyiz. Karşılıklı
yatırımlarımız 30 milyar doların üzerindedir. Biz bu amaçla Türkiye-Azerbaycan
Ticaret ve Sanayi Odası’nı kurduk. Öztürk Oran ve Vugar Abbaso bu odanın eş
başkanlarıdır. Yatırımcıları ülkelerimize çekmek için uluslararası standartta
bir ‘tahkim’ imkânı sağlayalım” ifadelerini kullandı.
-“Gümrük işlemlerinde
ortak standartlar belirlemeliyiz”
İki ülke arasında iyileştirilmesi gereken diğer konunun
gümrük prosedürleri olduğunu vurgulayan Hisarcıklıoğlu, “Bu konuda iyileşmeler
olsa da gümrük işlemlerinde ortak standartlar belirlemeli, süreçleri basit ve
daha hızlı hale getirmeliyiz. Hazar Denizi gibi çok önemli bir geçiş noktasını
daha aktif ve daha az maliyetli şekilde kullanmalıyız. Öte yandan Trans-Hazar
Doğalgaz Boru Hattı'nın inşasına bir an önce başlamamız gerekli” şeklinde
konuştu.
Hisarcıklıoğlu, iki ülkenin birbirine yönelik geçiş
kotalarını da kaldırması gerektiğini söyleyerek, daha fazla ticaretin daha
fazla girişimciyle ve daha güçlü özel sektörle sağlanacağını kaydetti.
-Cumhurbaşkanı
Yardımcısı Yılmaz
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da Türkiye ile Azerbaycan'ın tarihi, kültürü,
dili, inancı bir, derdi ve sevinci ortak iki kardeş ülke olduğunu,
Azerbaycan'ın Ulusal Lideri Haydar Aliyev'in, "Tek millet iki devlet"
diyerek iki ülke arasındaki ilişkiler için yüzyıllar boyunca yankılanacak bir
istikamet belirlediğini dile getirdi.
Yılmaz,
protokolün hayata geçmesiyle, TTA'nın kapsamının genişleyeceğini ve iş
insanlarının karşılıklı olarak Türkiye ve Azerbaycan pazarlarına daha uygun
koşullarda erişim sağlayabileceğini anlatarak, şöyle devam etti: "Tercihli
ticareti ilk etapta genişletmek ama bir taraftan da esas yapmamız gereken orta
uzun vadede Serbest Ticaret Anlaşması'nı sağlamak. Bugün de bu konuda zaten bir
uzlaşma sağladık. Müzakerelerin, buna dönük görüşmelerin başlatılması
konusunda. Türkiye-Azerbaycan Karma Ekonomik Komisyonu, KEK dediğimiz
platformun 11. Dönem toplantısı kapsamında 120 maddelik bir eylem planını bugün
kabul etmiş olduk ve karşılıklı olarak bunu imzaladık. Bunlar içinde iş
insanlarımızın beklentilerine cevap veren, yine onlar için fırsatlar barındıran
pek çok madde olduğunu belirtmek isterim. Az önce TOBB'dan, DEİK'ten ve
yine Azerbaycan tarafından ifade edilen birçok iş dünyasının beklentisinin bu
eylem planına da yer aldığını özellikle ifade etmek isterim. Ülkelerimiz
arasındaki ticareti kolaylaştırmak adına gümrük ve lojistik işlemlerini
iyileştirme konusunda mutabıkız. Sadece ticaret anlaşmaları veya fiziki yollar
yetmiyor. Kapıları iyileştirmemiz, gümrüklerindeki işlemleri basitleştirmemiz
de karşılıklı ticaretimiz ve ekonomik ilişkilerimiz açısından son derece
önemli. Basitleştirilmiş Gümrük Hattı'nın kurulması için gerekli çalışmaların
tamamlanmasının ardından Basitleştirilmiş Gümrük Hattı'nı en kısa sürede hayata
geçirmeyi planlıyoruz."
Cumhurbaşkanı
Yardımcısı Yılmaz, bugün TOBB ile Azerbaycan Cumhuriyeti İhracat ve
Yatırım Teşvik Ajansı (AZPROMO) arasında imzalanan mutabakat zaptı ile Dış
Ekonomik İlişkiler Kurulu ve Azerbaycan Cumhuriyeti'nin Ticaret Temsilcisi
Ofise arasında imzalanan İşbirliği Eylem Planı'nın hayırlara vesile olmasını
diledi.
- "Tercihli Ticaret Anlaşması kapsamı
genişletilmeli"
DEİK Başkan Yardımcısı Erdal Eren de "Bir millet, iki
devlet" Türkiye ve Azerbaycan olarak, dostluğun getirdiği birliktelikle,
ekonomik ilişkilerin de güçlü şekilde ilerlediğini söyledi. İkili ticaret
hacminin yaklaşık 4,5 milyar dolara yaklaştığını bildiren Eren, 15 milyar dolar
hedefi için yeni adımlar atıldığını belirtti.
Müteahhitlik firmalarının bugüne kadar Azerbaycan'da, 19,3
milyar dolar tutarında 527 proje üstlendiklerini kaydeden Eren, gelecek dönemde
de müteahhitlik firmalarının Azerbaycan'ın kalkınmasına katkıda bulunacak
projelerde yer almaya hazır olduğunu dile getirdi.
- "Karşılıklı ticaret hacmi hedefi 15
milyar doları yakalamak için çalışıyoruz"
Azerbaycan
İhracat ve Yatırım Teşvik Ajansı (AZPROMO) Başkanı Yusif Abdullayev de Türkiye
ile karşılıklı ticaret hacmi hedefi olan 15 milyar doları yakalamak için
ellerinden gelen gayreti gösterdiklerini söyledi.
Geçen yıl aralık
ayında düzenledikleri yatırım forumunun sonuçlarının çok güzel olduğunu dile
getiren Abdullayev, Türk şirketlerinin Azerbaycan'a yatırım yapmak istediğini
ve bundan dolayı çok mutlu olduklarını kaydetti.
Azerbaycan
Küçük ve Orta İş Geliştirme Ajansı (KOBİA) Yönetim Kurulu Başkanı Orxan
Mammadov ise 2018 yılında KOSGEB ile bir mutabakat zaptı imzaladıklarını
anımsattı.