07.11.2013 Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Adalet Bakanlığı ve Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Türkiye Ofisi (UNDP) tarafından yürütülen “Türkiye'de Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Uygulamasının Geliştirilmesine Destek Projesi” kapsamında organize edilen “Ticari Uyuşmazlıklarda Arabuluculuk Konulu Farkındalık Artırma Toplantısı”nın ilki Kahramanmaraş Ticaret ve Sanayi Odası işbirliğinde, Kahramanmaraş’ta gerçekleştirildi.
Toplantının
açılış konuşmasını yapan KMTSO Yönetim Kurulu Üyesi Adnan Toprak, ticaretteki
uyuşmazlıklara değindi.
Ticarette
rekabetin yaygınlaşması dolayısıyla son 10 yılda dava dosyalarında artış olduğunu
ifade eden Toprak, “Dünyada ve ülkemizde giderek artan rekabet; iş hayatında
hukuki uyuşmazlıkları artırmış, Türkiye’de ticaret mahkemelerinin son on yılda
dava sayısının 96 binden 130 bine yükselerek %35 artış göstermesi bunun en
önemli kanıtı olmuştur. Diğer taraftan, iş mahkemelerine baktığımızda;
yine son on yıllık süreçte dava sayısının 152 binden 355 bine yükselmesi,
işçi-işveren uyuşmazlıklarının ciddi şekilde artığını göstermektedir. Tüm hukuk
mahkemeleri itibariyle 2012 yılında alacak davaları 146 bin dava ile en çok
açılan davalarda ilk üçe girmektedir. İcra davalarının sayısı ise son on
yılda 10 milyondan 21 milyona yükselmiştir” dedi.
İş
dünyasındaki hukuki uyuşmazlıkların Türkiye’nin önemli sorunları arasında yer
aldığını ve mahkemelerin iş yoğunluğu bakımından ciddi şekilde olumsuz
etkilendiğini vurgulayan Toprak, “Son yirmi yılda hâkim başına düşen dava
sayısının 577’den 1057’ye yükselmesi bunun bir kanıtı olmaktadır. Bu nedenle,
Arabuluculuk Kurumu’nu çok önemsediğimizi, bugünkü toplantımızın arabuluculuk
konusundaki bilinmeyen kavramların ve sürecin nasıl işlediğine dair uygulamalı
bilgilerin kamuoyuna anlatılması açısından çok yararlı olacağı inancımı
özellikle ifade etmek istiyorum” şeklinde konuştu.
Kahramanmaraş’ın
ekonomisi hakkında bilgiler de veren Toprak, şöyle devam etti: “Bugün 5 milyar
dolar özel sektör yatırımına imza atarak 8,5 milyar dolar toplam ticaret hacmi,
3,5 milyar dolar sanayi hacmi ve 100 bin kişilik istihdam yapısı ile 2 milyar
dolar dış ticaret hacmi üreten önemli bir sanayi merkezidir. Bu itibarla, gerek
işçi-işveren ilişkilerinde, gerekse işletme ile işletme arasında veya devlet –
işletme arasında ortaya çıkan uyuşmazlıkların çözümünde Arabuluculuk Kurumunun
devreye girerek sorunları hızlı ve etkin şekilde çözüme bağlaması ekonomik ve
sosyal kalkınma bakımından oldukça rahatlatıcı bir unsur olacaktır.”
-Arabuluculuk Daire Başkanı Öztatar
Adalet
Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan Öztatar
ise, Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü ve UNDP-Türkiye Ofisinin
işbirliğiyle yürütülen Proje kapsamında gerçekleştirilen faaliyetleri anlattı.
Ulusal ve
uluslararası çalışma toplantıları, çalıştay, seminer ve konferanslar düzenlendiğini
ve İtalya’ya çalışma ziyareti gerçekleştirildiğini belirten Öztatar, “Yapılan
bu bilimsel faaliyetlerle, Bakanlığımızın Stratejik hedeflerine uygun olarak,
arabuluculuk kurumunun, ilgili paydaşlar ve toplum nezdinde tanıtımına,
farkındalık ve toplumsal bir bilinç ile duyarlılık oluşturulmasına
çalışılmıştır. Yapılması planlanmış ve önümüzdeki günlerde gerçekleştirilecek
olan bölgesel tanıtım ve eğitim seminerleriyle de; Ülkemizin siz çalışkan ve
değerli sanayicilerine, tacir ve esnaflarına arabuluculuk ve arabuluculuğun
pratikteki faydalarına ilişkin bilgiler verilmek suretiyle; arabuluculuk
hakkında daha özel bir farkındalık ve bilinç oluşturulması
hedeflenmektedir. Böylece ülkemizde arabuluculuk sisteminin daha iyi
tanıtılarak, gerekli teorik ve pratik alt yapının oluşturulması ve
kullanılmasının teşvik edilmesi düşünülmektedir” dedi.
Öztatar, arabuluculuk
kurumunun, özel hukuk uyuşmazlıklarının bir kısmını çözüme kavuşturarak
yargının yükünü hafifleteceğine, daha da önemlisi ihtilaflarla bozulan
toplumsal barışın yeniden tesis edilerek sürdürülebilir bir hale getirilmesinde
önemli rol oynayacağına inandığını ifade etti.
-Diğer konuşmacılar
Kahramanmaraş
Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Küçük de, arabuluculuk yönteminin yargının yükünü
hafifleteceğine değinerek, “Arabuluculuk, günümüzde dostane yollarla uyuşmazlık
çözümü için kullanılan en yaygın yöntemdir. Bir uyuşmazlığın ya da davanın
çözümünde arabuluculuğun tercih edilmesinin nedeni ihtilaflı taraflara sunduğu
yararlar olup hem zamandan hem de masraflardan tasarruf ettirmesidir. Diğer
yandan tarafları tatmin edecek sonuçlar çıkması bakımından da önemlidir” dedi.
Baro Başkanı
Metin Doğan ise Türkiye’de yargılamaların uzun sürmesi ve sonuç elde edilmemesi
nedeniyle farklı çözüm yollarının ortaya çıktığını söyledi.
Gündeme
gelen arabuluculuk yönteminin de Türk örf ve adetlerinde asırlardır
uygulandığını kaydeden Doğan, şöyle konuştu: “Ülkemizde yargılama
faaliyetinin uzun sürmesi, davaların aradan yıllar geçmesine rağmen
sonuçlandırılamaması ve Yargıtay’da temyizde bekleyen dava dosyası sayısının
milyonlarla ifade edilmesi adalet politikalarını yönlendiren yasama organını
başka alternatifler aramaya yönlendirmiştir. Bu çözüm yollarından birisi de
yeni kanunlaşan arabuluculuk kuruluşudur.
Bizim millet
olarak kadim geleneğimizde de anlaşmazlıkların çözümünde akil insanlara
sorulması, hatırlı kişilerin araya girerek tarafları yatıştırmaları hep
uygulana gelmiştir. Yargı süreci sonunda hakim tarafından verilen karar sadece
taraflardan birini tatmin etmekte bazen de verilen karar her iki tarafı da
memnun etmekten uzak olmaktadır. Oysa arabulucuya gidilmesi halinde taraflar
birlikte kendi çözümlerini oluşturmakta, her iki tarafın da kabul edebileceği
sonuç elde edilmektedir. Bu bakımdan arabuluculuk oldukça önemlidir.”
Toplantıda,
Uluslararası Arabulucu Baria Ahmed ile Erzincan Üniversitesi Ticaret Hukuku
Anabilim Dalı Başkanı Doç. Dr. Şafak Narbay birer sunum gerçekleştirdi.
Toplantıya,
Adalet Bakanlığı Hukuk İşleri Genel Müdürlüğü Arabuluculuk Daire Başkanı Hakan
Öztatar, Kahramanmaraş Cumhuriyet Başsavcısı Mustafa Küçük, Kahramanmaraş Baro
Başkanı Metin Doğan, KMTSO Yönetim Kurulu Üyesi Adnan Toprak, Adalet
Başmüfettişi Muhammed Murat Ülkü, Hakimler Savcılar Yüksek Kurulu
Başmüfettişleri Arif Sami Kaya, Mehmet Çabuk, Müfettiş Kerim Duman, Afşin TSO
Yönetim Kurulu Başkanı Bekir Sıtkı Can ve TOBB Reel Sektör Araştırma Geliştirme
ve Uygulama Daire Başkanı Fatih Soysal, sanayiciler ve avukatlar katıldı.